Wolven

De ervaring van de afgelopen jaren leert dat een gezamenlijk plan of draaiboek een belangrijk instrument is om bij een diersoort als de wolf, die binnen enkele dagen door meerdere provincies kan zwerven, eenduidig beleid te voeren. De ervaring leert ook dat zich rond wolven steeds nieuwe onderwerpen en situaties voordoen die niet zijn voorzien. Vanuit de wettelijke taken, namelijk bescherming van wolven en zorg voor schadegevallen, is het telkens mogelijk gebleken om ook in nieuwe situaties oplossingen te bieden. Zo’n oplossing is dan specifiek voor een provinciale situatie of een herijking van het gezamenlijke beleid.

De twaalf provincies hebben gezamenlijk het Wolvenplan 2025 vastgesteld. Het plan biedt richtlijnen om het samenleven met wolven in Nederland in goede banen te leiden. Daarbij wordt ingezet op schadepreventie, richtlijnen voor ingrijpen, publiekscommunicatie en samenwerking tussen de provincies en het Rijk. Elke provincie gebruikt deze uitgangspunten om het eigen wolvenbeleid te bepalen, passend bij de regionale situatie.

Namens de gezamenlijke provincies in IPO-verband coördineert BIJ12Deze link opent in een nieuw tabblad de monitoring van de Nederlandse wolvenpopulatie en voert het de afhandeling van wolvenschade op vee uit. Hierbij wordt samengewerkt met deskundigen van het WolvenmeldpuntDeze link opent in een nieuw tabblad (monitoring), Wageningen Environmental Research (WENR), het CEwolf consortium (DNA-analyses) en met wildschadetaxateurs.

BIJ12 ondersteunt provincies in de uitvoering van hun taken op het gebied van het landelijk gebied. Zodoende verzorgt BIJ12 ook de beleidsuitvoering van het wolvendossier namens de provincies. Dit heeft onder andere betrekking op monitoring, afhandeling van tegemoetkoming in landbouwschade, databeheer, onderzoek, preventie en communicatie. BIJ12 wordt hierin aangestuurd door de provincies en kan met een mandaat namens de provincies ook opdrachten verlenen aan derden. Voor regelmatig voorkomende werkzaamheden waarvoor specialistische kennis of materiaal benodigd is waarover BIJ12 zelf niet beschikt, werkt BIJ12 samen met verschillende organisaties. Voor de uitvoering van haar taken verleent BIJ12 opdracht aan:

• Een taxatiebureau. Dit bureau voert taxaties en bijbehorende DNA-monsterafnames uit bij schade aan landbouwhuisdieren die vermoedelijk is veroorzaakt door een wolf
• het Wolvenmeldpunt van BIJ12. Dit meldpunt verzamelt alle meldingen van mogelijke wolven. Meldingen worden meervoudig beoordeeld door een team van getrainde vrijwilligers en experts. Actieve monitoring wordt eveneens centraal via BIJ12 uitbesteed aan externe deskundigen;
• Een onderzoeksinstituut. Dit laboratorium voert DNA-analyses en secties uit van wolven en (wilde) prooidieren. Het verzamelt alle DNA-monsters en onderzoekt of het DNA afkomstig is van een wolf of een ander dier (soortbepaling). Ook wordt periodiek bepaald van welke individuele wolven de beschikbare DNA-gegevens afkomstig zijn (individubepaling).
• Het consortium CEwolf registreert het DNA van de Centraal-Europese wolvenpopulatie en heeft per land één deelnemend laboratorium. Alle laboratoria werken volgens dezelfde methode en dat maakt het mogelijk om DNA-profielen onderling uit te wisselen en na te gaan of een profiel al elders is vastgesteld. Door deze samenwerking is het in de meeste gevallen mogelijk te achterhalen waar individuele wolven oorspronkelijk vandaan komen en welke afstand ze hebben afgelegd.
• Het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) voert sectie en veterinaire onderzoeken op (dode) wolven en bijbehorende labprotocollen uit. Wageningen University & Research (WENR) voert de biologische onderzoeken op het kadaver uit. Deze samenwerking leidt tot een rapportage aan de provincies en BIJ12. DWHC wordt gefinancierd door de ministeries Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht.