Digitale innovaties voor de maatschappelijke opgaven

Bijgewerkt op: 26 september 2025

Nederland staat voor de uitdaging om een groot aantal complexe maatschappelijke opgaven op te lossen. Denk aan de energietransitie, de woningopgave, de stikstofcrisis en andere uitdagingen in de fysieke leefomgeving. De provincies spelen hierin een centrale rol. Zij verbinden regionale partijen, brengen verschillende belangen samen en zorgen voor de uitvoering van beleid.

Provincies en digitale innovaties

Digitale innovaties kunnen provincies ondersteunen bij het uitvoeren van deze rol. Data en digitale toepassingen maken het mogelijk om ontwikkelingen in beeld te brengen, scenario’s door te rekenen en besluiten te baseren op actuele informatie. Daarnaast maakt digitalisering het makkelijker om opgave gericht (en daarmee domein overstijgend) samen te werken. Dit maakt beleid effectiever en uitvoering efficiënter.  Het Interprovinciaal Overleg (IPO) ondersteunt provincies in deze aanpak door samenwerking en opschaling van kansrijke digitale innovaties te signaleren en coördineren, nieuwe partnerschappen aan te gaan in het innovatie-ecosysteem, kennis en ervaring te delen en haar krachten te bundelen in landelijke of Europese samenwerkingen.

Het opschalen van kansrijke digitale innovaties

Sinds 2024 signaleert het IPO actief kansrijke digitale innovaties binnen de provincies en speelt het een verbindende rol in het versterken, opschalen en promoten van deze initiatieven. Door ruimte te creëren voor experimenteren, samen te leren van wat goed werkt, , knelpunten in kaart te brengen en samenwerking tussen publieke, maatschappelijke, private en wetenschappelijke organisaties te stimuleren en zo innovatieve ecosystemen te versterken, fungeert het IPO als innovatiemakelaar: het verbindt lopende projecten, bevordert kennisdeling en onderzoekt waar opschaling meerwaarde biedt.

Momenteel is het IPO betrokken bij kansrijke digitale innovaties op drie thema’s:

  • Luchtkwaliteitsmonitoring d.m.v. citizen science instrumenten;
  • Natuurmonitoring;
  • Innovatieve datatoepassingen voor bodem en ondergrond

Kennisbank voor digitale innovaties

De kennisbank voor digitale innovaties biedt provincies een centrale plek om kennis, ervaringen en hulpmiddelen te delen en te benutten. Het ondersteunt provincies in het ontwikkelen, toepassen en opschalen van digitale innovaties. Heb je vragen over wat er in de kennisbank te vinden is, of zou je graag iets willen toevoegen? Stuur dan een mail naar digitalisering@ipo.nl.

Webinars digitalisering en de opgave

De afgelopen jaren hebben de provincies in verschillende webinars hun ervaringen met digitalisering voor de opgave gedeeld. Bekijk ook onderstaand de webinars over de verbinding tussen digitalisering en de drie prioriteiten van de provincies; de woonopgave, stikstof en de energietransitie.

Bekijk de webinars

Dutch Societal Innovation Hub (DSIH)

De Dutch Societal Innovation Hub is een tijdelijk samenwerkingsverband (2022-2025) voor missie-gedreven innovatie in de publieke sector. Doel van het samenwerkingsverband is het ondersteunen van digitale en groene transformaties binnen de overheid waarbij haar focust ligt op een drietal Europese missies: klimaatneutrale steden en regio’s, gezonde bodem en biodiversiteit, en klimaatadaptatie.

De DSIH is een landelijk consortium met IPO en VNG als coördinatoren. De DSIH bestaat, naast de landelijke achterban van provincies en gemeenten, uit vijf regionale publiek-private ecosystemen:

  • Brightlands;
  • Data en Kennishub Gezond Stedelijk Leven;
  • Digicampus;
  • Gemeente Rotterdam;
  • Urban Development Initiative.

De DSIH stopt eind 2025, maar de rol van het IPO bij digitale innovaties voor de maatschappelijke opgaven van provincies in de fysieke leefomgeving blijft bestaan.

Meer informatie

Wil je graag meer informatie over de rol van digitale innovaties bij het aanpakken van maatschappelijke opgaven? Neem dan contact op met: digitalisering@ipo.nl