Provincies pleiten in hun zienswijze op de ontwerp Nota Ruimte voor duidelijke keuzes

Gepubliceerd op: 16 december 2025

De gezamenlijke provincies spreken in hun zienswijze waardering uit voor het feit dat de ruimtelijke ordening, onder coördinatie van de Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, weer stevig op de Rijksagenda staat. De inrichting van Nederland is een gezamenlijke opgave, waarbij provincies, gemeenten en waterschappen samen de regio vormen. De provincies staan klaar om hierover met het kabinet in gesprek te gaan en omarmen daarbij het uitgangspunt: ‘elke regio telt’.

Om aan de grote behoefte aan duidelijkheid in de samenleving te voldoen én de complexe ruimtelijke problematiek op te lossen, pleiten de provincies ervoor om van de Nota Ruimte een complete Omgevingsvisie te maken met duidelijke, richtinggevende keuzes. Hierbij moet niet alleen de ruimtelijke kwaliteit, maar ook de leefomgevingskwaliteit van Nederland steviger in het vizier komen. Dit vraagt om een stevige aanpak met langjarige interdepartementale samenwerking en regionale betrokkenheid. Dit vraagt om een financiële doorbraak via gebiedsgerichte integrale financiering. De provincies willen snel doorpakken op de wederkerige afspraken (de ruimtelijke arrangementen) en vragen om een actieve uitvoeringsagenda.

Provincies als gebiedsregisseurs
Nederland kenmerkt zich door een enorme diversiteit aan landschappen en structuren. Van de dynamische randstad tot de uitgestrekte buitengebieden: elk gebied heeft unieke behoeften en uitdagingen. Als gebiedsregisseurs kunnen de provincies de nationale doelen vertalen naar concrete, gedragen oplossingen die recht doen aan de specifieke kenmerken van de regio. Dit regionale inzicht is onmisbaar om ervoor te zorgen dat de ambities uit de Nota Ruimte, of het nu gaat om energietransitie, woningbouw, natuur of landbouw, daadwerkelijk succesvol worden geïmplementeerd.

Liesbeth Grijsen, voorzitter Bestuurlijke Adviescommissie Ruimte en Leefomgeving van het IPO: “De provincies zijn klaar om, met wederzijds vertrouwen, de opgaven uit de Nota Ruimte op te pakken. Wij vragen het kabinet om een actieve uitvoeringsagenda en de instrumenten, zodat we deze historische opgave in gezamenlijkheid kunnen realiseren. Laten we samen doorpakken.”

Knelpunten oplossen voor woningbouw
Bij stilstand op cruciale thema’s zoals stikstof, netcongestie, drinkwater, bereikbaarheid en capaciteit lijkt de doelstelling van 100.000 woningen per jaar tot 2030 én woningbouw daarna onhaalbaar. De focus in de ontwerp Nota Ruimte ligt wat de provincies betreft te sterk op nieuwbouw, terwijl herstructurering van de bestaande woningvoorraad essentieel is voor het oplossen van de woningnood richting 2050. De schaarse ruimte vereist een kwalitatieve én kwantitatieve aanpak.

Bekijk de complete zienswijze op ontwerp nota ruimteDeze link opent in een nieuw tabblad

Gerelateerd nieuws